انواع ملات های ساختمانی

ملات گل و کاهگل :

ماده چسباننده ملات گل و کاهگل، خاک رس است. پولکهای خاک رس پس از مکیدن آب به صورت خمیری در آمده و دانه‌های ماسه خاک را به یکدیگر می‌چسبانند. این ملاتها از قدیمی‌ترین ملاتها هستند و در نخستین ساختمانهایی که بشر بنا کرده، به کار رفته است. هم اکنون نیز در ساختمانهای خشتی و گلی و حتی آجری و سنگی بسیاری از روستاها این ملات به کار می‌رود. برای ساختن ملات گل، آخوره می‌بندند و در آن آب می‌اندازند و صبر می‌کنند تا پولکهای خاک رس آب بمکند، پس از آن ملات را خوب ورز می‌دهند و به مصرف می‌رسانند.

چون ملات گل پس از خشک شدن جمع شده و ترک می‌خورد، به آن کاه می‌زنند که آن را مسلح کرده و از ترک خوردن آن جلوگیری کنند. برای ساختن این ملات نیز آخوره‌ای از خاک و کاه می‌سازند و در آن آب می‌اندازند تا خاک گل شده و کاه خیس خورده و نرم شود. پس از آن ملات را خوب ورز می‌دهند و به مصرف می‌رسانند. ملات کاهگل برای اندود ساختمانهای گلی، زیرسازی اندود گچی و آب‌بندی بام ساختمانها مصرف می‌شود. ملات کاهگل به علت سبکی وزن، عایق، حرارتی خوبی است و از این رو در گذشته سقف زیرین شیروانیهای دو پوشه را با این ملات از داخل اندود می‌کردند تا جلو ورود گرما از سقف را بگیرند. چنانچه در آب ملات کاهگل کمی نمک طعام اضافه کنند، به علت خاصیت جذب و نگهداری رطوبت که در نمک وجود دارد، ملات بیشتر خمیری می‌ماند و بهتر جلو عبور آب را می‌گیرد، به علاوه از آنجا که نمک درجه انجماد آب را پایین می‌آورد، در فصول سرد این ملات دیرتر یخ می‌زند، در ساختن کاهگل برای نما باید از کاه نرم و ریز استفاده کرد. برای ساختن هر مترمکعب کاهگل، حدود 45 تا 50 کیلوگرم کاه لازم است. گل نیمچه کاه دارای کاه کمتری است و برای فرش کردن آجر روی بام در مناطق کم باران به مصرف می‌رسد. گاهی اوقات به ملاتهای گلی به منظور آب‌بندی و دوام بیشتر، امولسیون قیر اضافه می‌کنند. افزودن ماسه به ملات گل، سبب کاهش جمع‌شدگی و در نتیجه کاهش ترک‌خوردگی آن می‌شود. افزودن کمی آهک یا سیمان نیز سبب اصلاح بعضی خاکها می‌شود.

ملات گل آهک :

دو اشکال عمده در ملات گل وجود دارد، یکی انقباض ناشی از خشک شدن و ترک خوردن و دیگری وارفتن ملات در آب و آب‌شستگی، افزودن آهک به خاک، این دو اشکال را برطرف کرده و آن را تخفیف می‌دهد. ملات گل‌آهک ملاتی است آبی و برای گرفتن نیازی به دی اکسید کربن ندارد. سیلیس و آلومین خاک رس در صورت وجود آب با آهک ترکیب شده و سیلیکات و آلومینات کلسیم به وجود می‌آید که در برابر آب‌شستگی و وا رفتن مقاوم هستند. از این رو برای اینکه ملات گل‌آهک خوب به عمل آید، باید مرطوب بماند. ملات گل‌آهک نیز مانند ملات گل از قدیم در نواحی روستایی و به ویژه در نقاط مرطوب به کار رفته است.  این ملات چون آبی است برای فرش کردن، آجرکاری و سنگ‌کاری مناسب می‌باشد.

ملات ساروج :

پیش از اختراع سیمان، ملات ساروج را برای اندود و آب‌بندی کردن آب‌انبارها و حوضها مصرف می‌کردند، ولی امروزه مصرف آن بسیار کم شده و ملات سیمان جای آن را گرفته است. ملاتهای ساروج مصرفی در ایران به دو گونه تقسیم می‌شوند: ساروج گرم و ساروج سرد.

ملات ساروج گرم :

ساروجهای گرم در واقع نوعی ملات آهک آبی هستند که از پختن و آسیاب کردن سنگهای آهکی رس‌دار به دست می‌آیند و این نوع ملاتها در جنوب ایران در کناره شمالی خلیج فارس به کار می‌رفته و پس از گذشت سالها در ساختمانهای دریایی پابرجا مانده‌اند. مشهورترین ساروج از این نوع متعلق به بندر خمیر می‌باشد.

ملات ساروج سرد :

ماده چسباننده این ملات از اختلاط آهک، خاکستر و آب حاصل می‌شود، برای قوام و چسبندگی به آن خاک رس می‌افزایند و ماسه بادی نیز در آن نقش پرکنندگی و استخوان‌بندی دارد، برای جلوگیری از ترک‌خوردگی به ساروج، لوئی (پنبه جگن) یا موی بز می‌زدند. خاکستر دارای مقدار زیادی سیلیس غیر بلوری است که به هنگام اختلاط با دوغاب آهک با آن ترکیب شده و سیلیکات کلسیم به وجود می‌آید، ولی این عمل به کندی پیش می‌رود و از این جهت ملات ساروج، کندگیر است.

ملات ساروج از اختلاط 10 پیمانه گرد آهک شفکته، 7 پیمانه خاکستر الک شده، یک پیمانه خاک رس، یک پیمانه ماسه بادی، 30 تا 50 کیلوگرم لوئی (برای هر مترمکعب ملات)، آب به قدر کافی و ورز دادن آنها به دست می‌آید.

ملات گچ :

ملات گچ خالص از پاشیدن گرد گچ در آب و به هم زدن آن به دست می‌آید. چنین ملاتی زودگیر است و تنها برای کارهایی که با سرعت انجام می‌گیرد، مناسب می‌باشد. برای اینکه بتوان با ملات گچ کار کرد، باید زمان گیرش آن به تأخیر افتد. افزودن خاک رس، خمیر آهک و افزودنیهایی دیگر مانند سریشم نجاری آن را کندگیر می‌کنند.

ملات گچ خالص برای قشر میانی سفیدکاری و اتصال قطعات گچی مناسب، است همچنین در بعضی موارد برای اندودهای زودگیر مانند اندود آستر سقفهای کاذب به کار می‌رود.

در قشر رویه سفیدکاری، ملات گچ خالص به کار می‌رود و برای اینکه فرصت کافی برای کار کردن با آن وجود داشته باشد، هنگام گرفتن آن را ورز می‌دهند تا بلورهای سوزنی شکل گچ مهلتی برای در هم رفتن پیدا نکنند و ملات یکپارچه گچ درست نشود. چنین ملاتی را ملات گچ کشته می‌نامند.

گچ کشته در تماس با اجسام، سفیدی پس می‌دهد و بسیار نرم است. وجود آهک نشکفته، آهک دو آتشه (سوخته) و منیزی سوخته در ملاتهای گچ، سبب ایجاد آلوئک در اندودهای گچی می‌شود.

ملات گچی مرمری در اندودکاری نقاط مرطوب و مکانهایی که نیاز به شستشو دارند، به مصرف می‌رسد.

دفع فاضلاب در شبکه ی شهری

برای هدایت فاضلاب ساختمان ها به شبکه ی فاضلاب شهری لوله ی اصلی فاضلاب هر ساختمان باید به صورت مستقل و جداگانه به لوله ی اصلی فاضلاب شهر متصل شود. حتی در صورتی که ساختمان ها به هم نزدیک بوده ویا در یک راستا قرار گرفته باشند نباید خروجی همه ی ساختمان ها را به یک خط وصل کرد. بلکه باید آن ها را مستقلا وارد منهول نموده و سپس خط مشترک آن ها را به خط اصلی فاضلاب وارد نمود. طرز اتصال غلط وصحیح انشعاب فاضلاب ساختمان به خط اصلی فاضلاب شهری در شکل زیر نشان داده شده است. در شکل طرز اتصال صحیح با خط پر وطرز اتصال غلط با خط چین مشخص شده است. آب باران و آب های سطحی نباید وارد لوله ی فاضلاب شهری گردند، برای این آب ها باید خط لوله ی جمع آوری شهری به صورت جداگانه طراحی و اجرا شود.

دفع آب باران:

آب باران و فاضلاب سطحی را به طور معمول به داخل چاه های جداگانه ،نهرها ،رودخانه ها،دریاچه ها ویا مسیل های طبیعی هدایت میکنند. آب باران و آب های سطحی نباید وارد لوله فاضلاب شهری گردند.در صورت لزوم برای آب باران و آب های سطحی باید خط لوله ی جمع آوری شهری به صورت جداگانه طراحی واجرا شود.

فاضلاب ساختمان

در کشورمان ایران فاضلاب ساختمان ها معمولا به سه طریق زیر دفع می گردد:

الف-تخلیه به داخل چاه

ب-تخلیه به سپتیک تانک

پ-هدایت به شبکه ی فاضلاب شهری

دفع فاضلاب در چاه:

در مواردی که مقدار فاضلاب کم و محدود به چند خانواده باشد و زمین در عمق های نسبتا کم حدود (20متری) به لایه های آبرفتی نفوذ پذیر برسد و سفره های آب زیرزمینی حداقل 3 تا 4 مترپایین تر از لایه های یاد شده قرار گرفته باشد و یا از این سفره ها هیچ گونه برداشتی برای مصارف بهداشتی و شرب نشود روش استفاده از چاه فاضلاب ساده ترین و ارزان ترین روش دفع فاضلاب است.

ساختمان چاه:

چاه فاضلاب مطابق شکل 8-11ازسه قسمت زیرتشکیل شده است:

الف- دهانه:

دهانه قسمت ورودی فاضلاب به چاه است که لوله های جمع آوری فاضلاب را در بخش قیفی شکل مانند گلدان بدون کف ریخته تا به میله هدایت شود.

ب- میله ی چاه:

چاه به قطر 80سانتی متر را آن قدر حفاری میکنند که به زمین شنی با قابلیت جذب زیاد آب برسند به این عمق میله می گویند.به لحاظ تاثیر منفی حفاری در ساختمان وهمچنین رعایت اصول بهداشتی عمق میله چاه بهتر است از6متر بیشتر باشد.

پ- انباره ی چاه:

پس از رسیدن به زمین شنی در جهت یا جهات مناسب انباره حفر می شود ارتفاع انباره حدود 1.5متر وعرض آن حدود 1متر مناسب است.به لحاظ ایجاد مقاومت بیشتر در برابر بارهای وارد بر روی سقف انباره بهتر است که قسمت فوقانی انباره به صورت قوسی خاک برداری شود.برای تعیین حجم انباره که بستگی به مقدار فاضلاب تولیدی مواد تشکیل دهنده ی فاضلاب و میزان نفوذ پذیری زمین دارد نمی توان عدد دقیقی ارائه نمود اما به صورت تقریبی می توان  از جدول زیر استفاده کرد.

رعایت نکات اجرایی چاه فاضلاب:

الف-محل چاه در ساختمان باید در فاصله مناسبی از پی وستون ها قرار داشته باشد.

ب-لوله ورودی به داخل چاه با زانوی 90درجه به صورت عمودی به طرف پایین نصب شود.

ج-بعد از اتمام حفاری در میله چاه قطعات بتنی مناسب جاگذاری شود.

د-دهانه چاه آجر چینی شود.

ه-اجرای گلدان در قسمت دهانه برای جلوگیری ازپاشیده شدن فاضلاب به جداره ی میله وخرابی آن ضرورت دارد.

و-لوله هواکش برای خروج گازهای بدبو ومضراز چاه نصب شود.

ز-محل دهانه ی چاه به طریقی مشخص شود تادر مواقع ضروری برای تعمیرات ویا تخلیه لجن بتوان به سهولت محل آن را پیدا نمود.

ح-در نقشه ساختمان بهتر است محل دقیق چاه عمق میله و حجم انباره ی آن تعیین گردد.

ط-چاه در نقطه ای از ملک حفر شود که دسترسی به آن برای تخلیه در فواصل زمانی معین فراهم باشد.

دفع فاضلاب در سپتیک تانک:

سپتیک تانک مخزنی سرپوشیده و معمولا ساخته شده از بتن مسلح با مصالح مصرفی مرغوب و غیرقابل نفوذ است. برای زلال سازی بهتر فاضلاب و گرفتن نوسان های جریان آن سپتیک تانک را از دو یا سه انباره ی مستطیل شکل می سازند. ورود و خروج فاضلاب از یک انباره به انباره ی دیگر از سوراخ های پیش بینی شده در دیوارهای جدا کننده آن ها درعمق 30تا45سانتی متری در زیر سطح فاضلاب انجام می شودتا مواد شناور نیز از انباره خارج نگردند.برای خروج گازهای متعفن تولید شده از عمل باکتری ها در سپتیک تانک نصب لوله هواکش به قطر 4 اینچ که تا سقف ساختمان های مجاور امتداد یافته است ضرورت دارد. ایجاد دریچه ی آدم رو برروی سقف انباره ها یکی دیگر از ضروریات ساختمان سپتیک تانک می باشد. درشکل های زیر نمونه های سپتیک تانک نشان داده شده است. فاضلاب پس از ورود به انباره و به علت کاهش سرعت جریان آن قسمتی از مواد معلق را به صورت ته نشینی از دست می دهدواز سوی دیگر انباره خارج می شود. مواد ته نشین شده به صورت لجن کف انباره هضم می شود به طوری که انباره در هر سال یک یا دوبار نیاز به خالی کردن پیدا می کند.

پساب خروجی از سپتیک تانک را به سه صورت زیر دفع می کنند:

الف-در زمین های با قابلیت نفوذ زیاد ترانشه ای (کانالی)به عمق 45سانتی متر حفر و پساب خروجی را درآن تخلیه می نمایند.

ب-در زمین های با قابلیت نفوذ کم فاضلاب خروجی از سپتیک تانک را به داخل چاه تخلیه می نمایند.

پ-در صورتی که قابلیت نفوذ زمین خیلی کم باشد ویا در نزدیکی سپتیک تانک رودخانه ودریا قرار گرفته باشد.برای دفع پساب از صافی های شنی استفاده می شود.

کناف چیست؟

کناف در اصل پنل های گچی است که در ابعاد 120*240 و با ضخامت های مختلف9.5میلی متر و با 12 میلی مترساخته میشود.در حین ساخت این پنل ها سعی میشود مخلوط گچ به همراه هوا به صورت فشرده بین دو سطح مقوایی وارد شود که به سبکی و استحکام پنل کمک کند.مشتریان گرامی توجه داشته باشید که کناف نام تجاری این پنل های گچی است.در اصل این پنل های گچی توسط کارخانه های مختلفی مثل کارخانه صدف و یا ایران پنل و یا کارخانه کناف ساخته میشود.در حال حاضر بهترین کیفیت از نظر استحکام و سبکی در پنل های شرکت کناف اعمال میشود.مشتریان گرامی باید هنگام استفاده کناف کاران از این پنل ها به مارک و نشان knauf روی پنل ها و همینطور سازه های فلزی توجه کنند.همانطور که عرض شد پنل های شرکت کناف دارای کیفیت بسیار بالایی نسبت به دیگر پنل ها هستند.به همین دلیل از کناف کاران خود بخواهید با توجه به قیمت کناف که به شما میدهند حتما نوع متریال مصرفی را نیز برای شما مشخص کنند.زیرا پنل های متفرقه از پنل های کناف قیمتی ارزان تر دارند که حدود 5 هزار تومان در هر متر مربع ارزان تر از پنل های کناف تمام میشود.

از کناف میتوان در ساخت انواع دکور و دکوراسیون داخلی انواع نور مخفی ها برای سالن پزیرایی و یا کناف اتاق خواب و یا اماکن تجاری و اداری استفاده نمود.اجرای دکور های زیبای توسط کناف به خاطر ظرافت این پنل ها ممکن است.مشتریان گرامی میتوانند قبل از شروع انجام دکوراسیون انواع طرح های کناف را مشاهده نمایند و طرح کناف مورد نظر خود را انتخاب و اجرا نمایند.از کناف میتوان جهت ساخت ارک اشپزخانه سالن و کناف تالار ها و انواع دیوار های جداکنند کاذب و ... استفاده نمود.

شیرآلات ساختمانی

شیر وسیله‌ای معمولاً فلزی است که برای بازوبست، تنظیم و کنترل جریان مایعات یا گازها در لوله‌کشی به کار میرود. امروزه  انواع بسیاری از شیرها طراحی، ساخته و تولید می شوند که در صنعت و خانه به کار می روند. شیرآلات به گروه شیرهاییگفته مشود که خود بنا به کاربرد، نحوه کارکرد یا شکل آن به زیرگروهای مختلف دسته بندی میشود:

اولین شیرهایی که بوسیله انسان اختراع شد، همان چیزی است که اکنون به عنوان ”’(دریچه) آب‌بند”’ میشناسیم. دریچه ای کهبا گذاشتن یا برداشتن آن در مسیر آب، جریان را بسته، باز یا نیمه باز می گذاشتند. شیرهای دروازه ای امروزی در واقع همان آب بند های قدیمی هستند.

نواع شیرآلات بنا به کاربرد

شیرآلات خانگی و حمام که در انگلیسی به آن Faucet میگویند.

شیرآلات صنعتی که در ایران آنرا ”’والو”’ میخوانند.

جنس و مواد شیرآلات :

بنا به کاربرد ، مصالحی که در ساخت شیر به کار برده می شوند ، مختلف هستند . در کارهای ساختمانی شیرهای چدنی ،برنزی، برنجی و گاهی استیل (SS) استفاده می شود . در کارهای صنعتی مانند نیروگاه ها، کارخانه های پتروشیمی ، پالایشگاه ها ، کشتی سازی و صنایع دارویی / غذایی ، بسته به نوع سیالی که از شیر عبور می کند و یا محیطی که شیر در آن قرار دارد ، بدنه و دیگر اجزای آن را از فولاد کربنی ، فولاد آلیاژی فولاد زنگ نزن (Stainless Steel) می سازند . شیرها یا به وسیله دست یا عملگر خودکار(Actuator) بازوبسته می شوند .

انواع شیرآلات بسته به کارکرد :

شیرها برای باز وبسته کردن (قطع و وصل ) جریال سیال استفاده می شوند، مانند : شیرهای توپی (Ball Valve) شیرهای پروانه ای (Butterfly Valve) ، شیرهای دروازه ای (Gate Valve) و شیرهای مخروطی (Pulg Valve) یا برای تنظیم و کنترل جریان به کار می روند ، مانند: شیرهای کره ای (Globe Valve)و شیرهای سوزنی(Needle valve)